DEVAMINI OKU[Kod-Blog-Icerik]
Yakalama ve gözaltı bir koruma tedbiridir. Koruma tedbirlerine, insan hakları ve temel hak ve özgürlüklere müdahale oluşturdukları için ancak kanuni bir dayanak varsa başvurulabilir. Koruma tedbirleri geçicidir. Bu nedenle hüküm verilinceye kadar devam edecek diye bir kural yoktur. Gecikmede sakınca yoksa yine bu tedbire başvurmaya gerek yoktur.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu madde 90’ da yakalama ve yakalanan kişi hakkında yapılacak işlemler belirtilmiştir. Madde, yakalamayı düzenleyen temel ilkeleri sistemli bir şekilde açıklamıştır.
Madde 90 - (1)Aşağıda belirtilen hâllerde, herkes tarafından geçici olarak yakalama yapılabilir:
a) Kişiye suçu işlerken rastlanması.
b) Suçüstü bir fiilden dolayı izlenen kişinin kaçması olasılığının bulunması veya hemen kimliğini belirleme olanağının bulunmaması.
(2) Kolluk görevlileri, tutuklama kararı veya yakalama emri düzenlenmesini gerektiren ve gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde;Cumhuriyet savcısına veya âmirlerine derhâl başvurma olanağı bulunmadığı takdirde,yakalama yetkisine sahiptirler.
(3) Soruşturma ve kovuşturması şikâyete bağlı olmakla birlikte, çocuklara, beden veya akıl hastalığı, malûllük veya güçsüzlükleri nedeniyle kendilerini idareden aciz bulunanlara karşı işlenen suç üstü hallerinde kişinin yakalanması şikâyete bağlı değildir.
(4) (Değişik fıkra: 25/05/2005-5353 S.K./7.mad) Kolluk,yakalandığı sırada kaçmasını, kendisine veya başkalarına zarar vermesini önleyecek tedbirleri aldıktan sonra, yakalanan kişiye kanunî haklarını derhal bildirir.
(5) (Değişik fıkra: 25/05/2005-5353 S.K./7.mad) Birinci fıkraya göre yakalanıp kolluğa teslim edilen veya ikinci fıkra uyarınca görevlilerce yakalanan kişi ve olay hakkında Cumhuriyet savcısına hemen bilgi verilerek, emri doğrultusunda işlem yapılır.
(6) Yakalama emrine konu işlemin yerine getirilmesi nedeniyle yakalama emrinin çıkarılma amacının ortadan kalkması durumunda mahkeme, hâkim veya Cumhuriyet savcısı tarafından yakalama emrinin derhâl iadesi istenir.
Maddenin 1.fıkrasında herkes tarafından yakalama yapılabilecek iki hâl yer almıştır:
1. Suç işlerken kişiye rastlanması ve kişinin bu hâlde iken görülmesi,
2. Suçüstü bir fiilden dolayı kişinin izlenmekte olması.
Maddenin 2. fıkrasında; Kolluk görevlilerinin,gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısına veya amirlerine derhâl başvurma olanağı bulunmadığı takdirde kolluk memurları yakalama yapabilirler.
Maddenin 3. fıkrasında soruşturma ve kovuşturması şikâyete bağlı suçlarda yakalamanın koşulları düzenlenmiştir.
Maddenin 4. fıkrasına göre; Kolluk, öncelikle, yakalanan kişinin kaçmasını ve kendisine veya başkalarına zarar vermesini önleyecek tedbirleri alacak, daha sonra yakalanan kişiye kanuni haklarını bildirecektir.
Beşinci fıkrada yapılan değişiklikle, yakalanan kişilerin Cumhuriyet savcısı huzuruna çıkarılmaksızın, onun talimatıyla gözaltına alınabilmesi mümkün kılınmıştır.
(6) Gözaltı süresinin dolması veya sulh ceza hâkiminin kararı üzerine serbest bırakılan kişi hakkında yakalamaya neden olan fiille ilgili yeni ve yeterli delil elde edilmedikçe ve Cumhuriyet savcısının kararı olmadıkça bir daha aynı nedenle yakalama işlemi uygulanamaz.
(7) Gözaltına alınan kişi bırakılmazsa, en geç bu süreler sonunda sulh ceza hâkimi önüne çıkarılıp sorguya çekilir. Sorguda müdafii de hazır bulunur.
Asile Betül Yayla Hukuk Bürosu © Copyright 2019 | Tüm Hakları Saklıdır. Yasal Uyarı: Bu site Türkiye Barolar Birliği'nin Meslek Kurallarına ve Reklam Yasağı Kurallarına tabidir. Sitenin kendisi, logosu ve içeriği, reklam iş geliştirme ve benzeri amaçlar ile kullanılamaz. Bu web sitesine link yaratmak yasaktır. Web sitemizde yer alan bilgiler hukuki mütalaa veya tavsiye değildir
DEVAMINI OKU[Kod-Blog-Icerik]