DEVAMINI OKU[Kod-Blog-Icerik]
Tutuklama; bir mahkeme veya hakim kararıyla kanunda öngörülen hallerde, kişinin henüz suçluluğu kesinleşmeden önce özgürlüğünün kısıtlanarak tutukevine gönderilmesidir.
Tutuklamanın Hukuki Dayanakları:
· Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Beyannamesi, (madde 9)
· Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (madde 5)
· Ceza Muhakemesi Kanunu (madde 100-108)
Kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren olguların ve bir tutuklama nedeninin bulunması halinde, şüpheli veya sanık hakkında tutuklama kararı verilebilir.
İşin önemi, verilmesi beklenen ceza veya güvenlik tedbiri ile ölçülü olmaması halinde, tutuklama kararı verilemez. (CMK madde 100/1)
Şüpheli ile ilgili 2 durumda tutuklama nedeni varsayılabilir: (CMK madde 100/2)
a) Şüpheli veya sanığın kaçması, saklanması veya kaçacağı şüphesini uyandıran somut olgular varsa.
b) Şüpheli veya sanığın davranışları; ( Delilleri yok etme, gizleme veya değiştirme, Tanık, mağdur veya başkaları üzerinde baskı yapılması girişiminde bulunma)
gibi hususlarda kuvvetli şüphe oluşturuyorsa tutuklama nedeni var sayılır.
Kanunda tutuklama nedeni olarak gösterilen suçların işlendiği hususunda kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı halinde, tutuklama nedeni var sayılabilir. Bu suçlar:
1. Soykırım ve insanlığa karşı suçlar,
2. Kasten öldürme,
3. Silahla işlenmiş kasten yaralama ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış kasten yaralama,
4. İşkence,
5. Cinsel saldırı,
6. Çocukların cinsel istismarı,
7. Hırsızlık ve yağma,
8. Uyuşturucu veya uyarıcı Madde imal ve ticareti,
9. Suç işlemek amacıyla örgüt kurma (iki, yedi ve sekizinci fıkralar hariç, Madde 220),
10. Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar,
11. Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar,
b) Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunda tanımlanan silah kaçakçılığı suçları.
c) Bankalar Kanununun 22. Maddesinin (3) ve (4) numaralı fıkralarında tanımlanan zimmet suçu.
d) Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda tanımlanan ve hapis cezasını gerektiren suçlar.
e) Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 68 ve74 üncü Maddelerinde tanımlanan suçlar.
f) Orman Kanununun 110 uncu Maddesinin dört ve beşinci fıkralarında tanımlanan kasten orman yakma suçları.
Tutuklama nedeni olarak gösterilen suçlardandır.
Sadece adlî para cezasını gerektiren veya hapis cezasının üst sınırı bir yıldan fazla olmayan suçlarda tutuklama kararı verilemez. (CMK madde 100/4)
Tutuklama Kararı şüpheli veya sanık hakkında verilir.
Şüpheli; Soruşturma evresinde, suç şüphesi altında bulunan kişidir. Soruşturma evresinde şüphelinin tutuklanmasına Cumhuriyet Savcısının istemi üzerine Sulh Ceza Hâkimi karar verir.
Sanık; Kovuşturmanın başlamasından itibaren hükmün kesinleşmesine kadar, suç şüphesi altında bulunan kişidir. Kovuşturma evresinde sanığın tutuklanmasına Cumhuriyet Savcısının istemi üzerine veya re' sen mahkemece karar verilir.
Tutuklama kararına karşı İTİRAZ kanun yoluna gidilebilir.Ceza Muhakemesi Kanunu’ na göre tutuklamaya itiraz süresi 7 gündür. Tutuklamaya itiraz süresi, şüpheli veya sanığın tutuklandığı gün dikkate alınmadan hesaplanır.
Tutuklamaya itiraz, esas olarak tutuklanan kişiye, yani şüpheli veya sanığa ait bir haktır. Şüpheli veya sanık dışında tutuklamaya itiraz hakkı olan kişiler:
· Tutuklanan şüpheli veya sanığın avukatı,
· Tutuklanan kişinin yasal temsilcisi (babası,annesi veya varsa başka yasal temsilcisi),
· Tutuklunun eşi de tutuklama kararına itiraz edebilir.
İtirazı incelemeye yetkili merciler kanunda belirtilmiştir:
Sulh Ceza Hâkimliği kararlarına yapılan itirazların incelenmesi,o yerde birden fazla Sulh Ceza Hâkimliğinin bulunması hâlinde, numara olarak kendisini izleyen hâkimliğe; son numaralı hâkimlik için bir numaralı hâkimliğe;
Ağır Ceza bulunmayan yerlerde tek Sulh Ceza Hâkimliği varsa, yargı çevresinde görev yaptığı Ağır Ceza Mahkemesinin bulunduğu yerdeki Sulh Ceza Hâkimliğine; Ağır Ceza Mahkemesinin bulunduğu yerlerde tek Sulh Ceza Hâkimliği varsa, en yakın Ağır Ceza Mahkemesinin bulunduğu yerdeki Sulh Ceza Hâkimliğine aittir (CMK madde 268/3-a).
Asliye Ceza Mahkemesi Hâkimi tarafından verilen kararlara yapılacak itirazların incelenmesi,
yargı çevresinde bulundukları Ağır Ceza Mahkemesine ve bu mahkeme ile başkanı tarafından verilen kararlar hakkındaki itirazların incelenmesi, o yerde Ağır Ceza Mahkemesinin birden çok dairesinin bulunması hâlinde, numara olarak kendisini izleyen daireye; son numaralı daire için birinci daireye; o yerde ağır ceza mahkemesinin tek dairesi varsa, en yakın ağır ceza mahkemesine aittir (CMK madde 268/3-c).
CMK Madde 102 - (1)Ağır Ceza Mahkemesinin görevine girmeyen işlerde tutukluluk süresi en çok bir yıldır. Ancak bu süre, zorunlu hallerde gerekçeleri gösterilerek altı ay daha uzatılabilir.
(2) Ağır Ceza Mahkemesinin görevine giren işlerde,tutukluluk süresi en çok iki yıldır. Bu süre, zorunlu hallerde, gerekçesi gösterilerek uzatılabilir; uzatma süresi toplam üç yılı geçemez.
(3) Bu Maddede öngörülen uzatma kararları, Cumhuriyet Savcısının, şüpheli veya sanık ile müdafiinin görüşleri alındıktan sonra verilir.
Ağır Ceza Mahkemesinin görev alanına giren suçlarda (5235 Sayılı Kanun madde 12), yani ağırlaştırılmış müebbet hapis, müebbet hapis ve on yıldan fazla hapis cezalarını gerektiren suçlarda, tutukluluk süresi en fazla iki yıldır. Bu süre zorunluluk hallerinde en çok üç yıl daha uzatılabilir. “Uzatma süresi üç yılı geçemez” denildiği için uzatılan süre üç yıl olacaktır. İki yıllık temel tutukluluk süresine bu süre de eklendiğinde Ağır Ceza Mahkemesinin görev alanına giren suçlarda tutukluluk süresi en fazla beş yıldır (CMK madde 102/2).
Uzatma süresi, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar ile 12/04/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlarda beş yılı geçemez. Bu suçlarda toplam tutukluluk süresi 7 yıldır(CMK madde 102/2).
Kanunda bahsedilen tutukluluk süreleri, fiili işlediği sırada on beş yaşını doldurmamış çocuklar bakımından yarı oranında, on sekiz yaşını doldurmamış çocuklar bakımından ise dörtte üç oranında uygulanır.
Asile Betül Yayla Hukuk Bürosu © Copyright 2019 | Tüm Hakları Saklıdır. Yasal Uyarı: Bu site Türkiye Barolar Birliği'nin Meslek Kurallarına ve Reklam Yasağı Kurallarına tabidir. Sitenin kendisi, logosu ve içeriği, reklam iş geliştirme ve benzeri amaçlar ile kullanılamaz. Bu web sitesine link yaratmak yasaktır. Web sitemizde yer alan bilgiler hukuki mütalaa veya tavsiye değildir
DEVAMINI OKU[Kod-Blog-Icerik]