Korona pandemisi sebebiyle tüm dünya her alanda sorun yaşamaktadır. Yaşanan sorunlardan biri de Özel Okullar’ a ödenen ücretlerdir. Özel okul ücretlerinin iadesi konusunu hukuken değerlendirirken sadece Türk Borçlar Kanunu, Tüketici Kanunu ve Ticaret Hukukunu göz önünde bulundurarak değerlendirme yapamayız. Anayasa, Milli Eğitim Temel Kanunu ve Özel Öğretim Kurumları Kanunu, Milli Eğitim mevzuatını da dikkate almamız gerekir.

5580 Sayılı Özel Özel Öğretim Kurumları Kanunu madde 6’da Kurumlardaki eğitim-öğretimin, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununda ifade edilen Türk Millî Eğitiminin genel amaç ve temel ilkelerine uygun olarak yürütüleceği belirtilmiştir.

Anayasa madde 42’de: “Kimse, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz.

Öğrenim hakkının kapsamı kanunla tespit edilir ve düzenlenir.” Denilmiştir.

Korona Pandemisiyle yaşanan süreçte okullar önce tatil edilmiş sonra uzaktan eğitime geçilmiştir. Özel okullar Milli Eğitime bağlıdır.5580 Sayılı Özel Özel Öğretim Kurumları Kanunu madde 12’de: Kurumlar,faaliyetlerini sadece kazanç sağlamak için düzenleyemezler. Ancak, Türk Millî Eğitiminin amaçları doğrultusunda eğitimin kalitesini yükseltmek, gelişmelerine fırsat ve imkân verecek yatırımlar ve hizmetler yapmak üzere gelir sağlayabilirler.

Madde metninden de anlaşılacağı üzere özel okullar sadece kazanç sağlanan yerler değildir. Türk Milli Eğitimin amaçları doğrultusunda eğitim verirler. Korona Pandemisiyle yaşanılan süreç öngörülemeyen bir süreçtir. Bu durumda Türk Borçlar Kanunu 136’ ya göre İfa İmkânsızlığı açısından değerlendirmek gerekir.

İfa imkânsızlığının olup olmadığını değerlendirmeden önce özel okulun ifa yükümlülüğünün ne olduğuna açıklık getirmek gerekir.

Yaşanılan süreçte tüm ülke genelinde okullarda yüz yüze eğitim yerine uzaktan eğitime geçilmiştir. İfa yeri okullar değil öğrencilerin evleri olarak değişmiştir. Özel okulların ifa yükümlülüğü Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı olduğu için müfredata uygun eğitim vermektir. (Özel okulların sadece kazanç sağlamak için düzenlenmediği 5580 sayılı kanun madde 12’de belirtilmiştir.) bu süreçte özel okullarda uzaktan eğitim yapılmıştır.İfa imkansızlığının olduğunu iddia etmek kanaatimizce Medeni Kanun’ un 2.Maddesindeki dürüstlük kuralına aykırı bir eylem oluşturacaktır.

Ayıplı hizmet kapsamında değerlendirirsek; öncelikle ayıplı hizmet, vaat edilen özellikleri taşımayan hizmettir. Kanaatimizce binilmeyen servis, yenmeyen yemek bu kapsamda değerlendirilir. Ama örgün eğitimde verilmeyen eğitim bu kapsamda değerlendirilmeyecektir. Çünkü eğitimde ülke genelinde olduğu gibi ifa yeri değişmiş(okul yerine öğrencilerin evleri),yüz yüze eğitim yerine uzaktan eğitim verilmiştir. Ayrıca telafi eğitimlerinin de yapılacağı Milli Eğitim Bakanlığı tarafından açıklanmıştır.

Yukarıda belirttiğimiz hususlar doğrultusunda özel okulların yemek ve servis bedellerini velilere ödemesi gerekmektedir. Fakat eğitim bedelinin ödenmesini gerektirecek bir ifa imkânsızlığının bulunmaması sebebiyle kanaatimizce eğitim bedeli ödenmeyecektir. Her ne kadar veliler verilen eğitimin istedikleri kalitede olmadığı görüşünde olsalar da özel okullar ifa yükümlülüğünü yerine getirmiştir.