Borçlunun elinde bulunan bir mal haczedilirken, o malın başkasının bir mülkü ya da rehini olduğu iddia edilirse İcra Müdürü bu iddiayı tutanağa geçirir. (İİK m. 96/1 “Borçlu, elinde bulunan bir malı başkasının mülkü veya rehini olarak gösterdiği yahut üçüncü bir şahıs tarafından o mal üzerinde mülkiyet veya rehin hakkı iddia edildiği takdirde, icra dairesi bunu haciz ve icra tutanaklarına geçirir ve keyfiyeti iki tarafa bildirir.”)

            Bir malın haczedildiğini öğrenen borçlu veya üçüncü kişi, haczi öğrendiği tarihten itibaren 7 gün içinde İstihkak iddiasında bulunmalıdır. Aksi halde aynı takip için bu iddia ileri sürülemez. (İİK m.96/3)

            Hacizde İstihkak Davasının konusu mülkiyet hakkı iddiası, rehin hakkı iddiası (taşınmaz rehini, örneğin ipotek hakkı veya taşınır rehini, örneğin hapis hakkı gibi),irtifak hakkı iddiası, intifa hakkı iddiası veya kuvvetlendirilmiş kişisel hak iddiası olabilir.

Yukarıda da bahsettiğimiz üzere Borçlu aleyhine yapılan bir icra takibinde talep edilen alacağın tahsili,borçlunun mal varlığının paraya çevrilmesi ile sağlanır. Bunu sağlayabilmek içinde öncelikle haciz aşamasına getirilen takip ile borçlunun mal varlığı haczedilir.  Bu aşamadaki bir takipte, haczedilen malların borçluya değilde üçüncü kişiye ait olduğu iddia edilebilir. Bu şekildeki beyan ve talepler, ‘istihkak iddiası’ olarak nitelenir ve bu iddiaya binaen tarafların İstihkak Davası açması gerekebilir. Davaya konu olabilecek istihkak iddiaları, borçlu veya 3. kişi  tarafından da ileri sürülebilir.

İSTİHKAK DAVASINI KİM AÇAR?

Borçlunun elinde haczedilen bir mal ile ilgili istihkak  iddiasında bulunulursa, istihkak iddiasında bulunan kişilerin davayı açması gerekir.  

3. kişinin elinde olan malların haczedilmesi durumunda ise dava açma yükü alacaklının üzerindedir.

İSTİHKAK DAVASI NE ZAMAN AÇILABİLİR?

Bir malın haczedildiğini öğrenen borçlu veya 3. kişi, 7 gün içerisinde icra dosyasına istihkak iddiasında bulunabilir. Bu iddiaları takibin taraflarınca kabul edilmezse, dosya icra hukuk mahkemesi önüne gelir ve icra mahkemesi takibin ertelenmesi veya devamı kararıyla birlikte davayı açma yükünün kimde olduğuna da karar verir. Bu kararının ilgili tarafa bildirilmesinden itibaren 7 gün içerisinde istihkak davası açılması gerekir.

İSTİHKAK DAVASININ SONUÇLARI NELERDİR?

İstihkak iddiaları mahkeme tarafından kabul edilirse,mallar üzerindeki hacizler kalkar ve bir muhafaza altına alma işlemi yapılmışsa, bu mallar ilgilisine geri teslim edilir.

İstihkak iddiasının mahkeme tarafından reddi halinde ise alacaklı taraf haczedilen mallar ile ilgili paraya çevirme işlemlerine icra dosyasının kaldığı yerden devam eder.